27

Kurier Galicyjski * 29 lipca – 11 sierpnia 2011

czy lewica ma

niemieckich. Ale to chyba człowiek z

– Nie wolno, – mówi czerwonoar-

stwa, mam szansę, – myśli ona, przy-

takim samym nazwiskiem? Nasz Ma-

mista.

pominając makabryczne wydarzenia

rian wtedy miał tylko 39 lat. Próbowa-

– A mnie wolno, bo jestem nie stąd

ostatnich dni. Cieszy się, że tyle lat

szanse bytu w Galicji?

łem znaleźć jego żonę Wiktorię, i ich

i dziś wracam do Ojczyzny, – odpowia-

nie ustępowała naciskom władz i nie

córkę Wacławę. Nic z tego.

da Bronia.

przyjęła jeszcze obywatelstwa ra-

Dopiero w 1995 roku, dzięki od-

I pcha mu pod sam nos paszport

dzieckiego.

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

działowi „Poszuk” przy lwowskim Me-

Bronia jedzie do Moskwy, do am-

obywatela republiki Austriackiej. Czer-

tekst

moriale otrzymałem z archiwum kijow-

basady austriackiej, żeby załatwić so-

wonoarmista z zakłopotaniem patrzy

zdjęcia archiwum „Mytusy”

skiego wydziału SBU zaświadczenie,

bie wyjazd z ZSRR. Koło ambasady

na nią. Ładna kobieta, szykownie

że Marian Woźniaczek był aresztowa-

austriackiej w Moskwie ją zatrzymują,

ubrana, tak nie podobna do tych obdar-

To pytanie stało się tematem kolej-

ny 15.05.1933 r. za kontrrewolucyjną

rwą na jej oczach dokumenty au-

tych biedaków, co zebrali się dookoła.

nego posiedzenia Galicyjskiego Klubu

działalność, cytat z oskarzenia: „pisał

striackie i razem z synkiem wywożą

Dziecko też przyzwoicie ubrane. Może

Dyskusyjnego „Mytusa”, które odbyło

do znajomych do Polski listy, opowia-

na Morze Białe, na wyrąb lasu. Za

to krewna kogoś z naczelników.

się 16 lipca br. Jak zaznaczył w słowie

dając o głodzie w ZSRR w celu uprze-

kilka lat udaje się im wyrwać z tego

– Będziecie mieli przykrości, jeśli

wstępnym przewodniczący klubu Wo-

dzenia ludzi, zamierzających przyje-

piekła i po latach tułaczki przed samą

spóźnię się, – krzyczy do niego Bro-

łodymyr Pawliw: „Nie jest tajemnicą,

chać do Związku Radzieckiego”. Ska-

wojną wracają do Kijowa. Dowiaduje

nia.

że Galicja jest najbardziej antykomuni-

zano go na 3 lata lagru. I dopiero nie-

się, że jej matka, brat Władek i sio-

Czerwonoarmista cofa się, i Bro-

stycznym regionem Ukrainy. Mieszkań-

dawno w internecie w „Księdze ofiar

stra Mania zmarli z głodu w 1933. Nikt

nia z dzieckiem biegną do pociągu.

cy Galicji praktycznie nigdy nie głoso-

Tamara Złobina

komunistycznego terroru w ZSRR”

nie wie, gdzie są pochowani. Wszy-

Uff, udało się, – myśli ona.

wali na lewicę. Większość społecznie

znalazłem, że w mieście Kujbyszew,

scy boją się nawet wspominać o tym

Kijów. Bronia wstępuje do insty-

aktywnej młodzieży wstępuje do tzn.

05.10.1938 roku został rozstrzelany

strasznym głodzie. Po wojnie Bronia

tutu, chcę spotkać się z bratem. On

nacjonalno-patriotycznych organizacji,

Marian Woźniaczek, syn Stanisława,

tutaj już nie pracuje, – mówią do niej.

z dorosłym już synem, moim ojcem,

a inteligencja w życiu publicznym uży-

urodzony w Brodach. Był on oskarżo-

wa wyłącznie retoryki narodowo-patrio-

przenoszą się do Lwowa. Bronia

Z gabinetu wychodzi jakiś urzędnik.

tycznej. Dlatego jakiekolwiek rozmowy

o politycznej lewicy asocjują się z żydo-

komuną i są odrzucane, jako wrogie”.

W spotkaniu udział wzięli Wasyl

Rasewycz, stali uczestnicy dyskusji

i grupa młodzieży o niekoniecznie le-

wicowych poglądach.

Wstęp do dyskusji stanowiła pre-

lekcja Tamary Złobinej, doktora filozo-

Wołodymyr Pawliw

fii, współredaktorki żurnalu „Спільне”

klasyków. Całość teorii klasyków, w

(Wspólne), uczestniczki grupy eksper-

tym i Lenina, była zabroniona nawet w

tów platformy dyskryminacyjnej „Krona”

Wyższej Szkole Partyjnej.

i inicjatywy „Feministyczna Ofensywa”.

Analizować współczesny ruch

W prelekcji Tamara Złobina wypowie-

lewicy na Ukrainie (i w Galicji) stojąc

działa tezę, że rozmowy o lewicy na

Marina Korobicyna – wnucz-

na tych pozycjach jest błędem mery-

Ukrainie często zaczynają się z histo-

ka Mariana Woźniaczka

torycznym, który popełniany jest przez

rycznej amnezji, którą wywołała trauma

naukowców kształconych w okresie

reżymu sowieckiego w XX wieku. Jed-

ny jeszcze i o szpiegostwo?! W 1989

komuny. A współczesna lewica ukra-

nak ostatnie 20. lat jest dostatecznym

roku został zrehabilitowany.

ińska stoi obecnie na klasycznych

okresem do tego, aby przeanalizować

W mieście Samara (były Kujby-

pozycjach. Niestety nie ma warun-

doświadczenia przeszłości i, bazując

szew), gdzie po lagrach osiedlił się

ków, tych z XIX wieku, do powsta-

na problemach teraźniejszości, spoj-

Marian Woźniaczek, mieszka obecnie

nia silnej platformy socjalistycznej:

rzeć na rzeczywistość nie przez na-

dużych przedsiębiorstw z silną klasą

wnuczka Mariana Woźniaczka – Ma-

cjonalistyczne (obojętne, proukraińskie

robotniczą i związkami zawodowymi,

czy prorosyjskie) okulary.

Zapis w „Księdze ofiar komunistycznego terroru w ZSRR”

rina Aleksandrowna Korobicyna. Zna-

bezrolnego chłopstwa na wsiach i in-

Ruch lewicy na terenach dzisiejszej

– w mieście Kujbyszew, 05.10.1938 roku został rozstrzelany

lazłem ją przez internet, Opowiadała,

teligencji, zdolnej do poświęceń. Brak

Ukrainy zarodził się właśnie w Galicji, To

Marian Woźniaczek, syn Stanisława, urodzony w Brodach

jakie ciężkie życie miała żona „wroga

też funduszy na finansowanie działal-

tu, dzięki publikacjom Mychajła Drago-

narodu”, jej babcia Wiktoria. Była jak

ności ruchów socjalistycznych. Te ru-

manowa, działalności Romana Rozdol-

niewolnica u jednego partyjniaka, który

– Z towarzyszem Marianem Woź-

wychodzi z pociągu i całuje ziemię.

chy, obecne w polityce Ukrainy, mianu-

skiego i innych, pojawiły się na naszych

bił ją, znęcał się, zmuszał do ciężkich

niaczkiem wszystko jest jak najlepiej, –

Zmarła moja babcia Bronia we Lwo-

jące się lewicą – partie Socjalistyczna

terenach pierwsze socjalistyczne grupy

robót, grożąc, że pójdzie w ślad za

mówi do niej, – państwo radzieckie nie

wie w 1954 roku.

i Komunistyczna, tracą zwolenników,

edukacyjne. Z czasem przerodziły się

mężem. Zmarła w 1974 roku. Zawsze

może rzucić na pastwę losu człowieka,

W latach 1960-1970 próbowaliśmy

przez biznesowe zaangażowanie swo-

one w Partię Komunistyczną Zachod-

marzyła o powrocie do Lwowa. Jej

który przyjechał z zagranicy i jeszcze

znaleźć Mariana i jego rodzinę, ale bez-

ich liderów. Więc podmieniają je orga-

niej Ukrainy, którą rozwiązano w 1938

córce imię przerobiono z Wacławy

nie jest przygotowany do nowego ży-

skutecznie. Pomyślałem, a może on

nizacje młodzieżowe, głównie femini-

roku, razem z Komunistyczną Partią

na Walentynę. Ona też już nie żyje.

cia. Wasz brat, towarzyszko, otrzymał,

też wrócił do Lwowa i mieszka gdzieś

styczne (Feministyczna Ofensywa) lub

Polski. Większość jej działaczy została

Marina Korobicyna troskliwie przecho-

dobrą pracę i mieszkanie w jednym z

blisko nas, a może już i… zmarł. W

studenckie (Socjalny sprzeciw), ogra-

aresztowana przez Sowietów podczas

wuje nieliczne pamiątki i dokumenty z

miasteczek blisko Moskwy i wnet napi-

archiwum w księdze rejestracji pogrze-

niczające swoją działalność do akcji

okupacji radzieckiej (1939-1941) i zli-

dalekiego przedwojennego polskiego

sze list do rodziny. Nie martwcie się.

bów Cmentarza Łyczakowskiego zna-

protestu. Nie są one jednak zdolne do

kwidowana. Przyczyną likwidacji (partii

Lwowa. Bardzo by chciała odwiedzić

Bronia nie wie, wierzyć mu, czy

lazłem zapis, że Marian Woźniaczek,

akcji w stylu lat 60-70, które organizo-

i jej członków) były „różnice programo-

Polskę. Jest zamężna, ma dwoje uda-

nie. Niech Marian sobie pozostaje,

lat 40 – 45, zginął na początku wrze-

wali studenci w Europie, z których to

we i pozycje polityczne”. Jako przykład

nych dzieci i wnuczkę.

ale ja muszę wydostać się z tego pań-

śnia 1939 roku podczas bombardowań

wyrośli współcześni liderzy polityczni.

stosunku partii Bolszewików do „socja-

Zabrzmiały wypowiedzi, że globalna

listów” z Zachodniej Ukrainy przytoczo-

sieć, jaką jest internet, też może sprzy-

no na spotkaniu przykład rodziny Anti-

benedykt XVi zaproszony na ukrainę

jać działalności grup lewackich. Za

na Kruszelnickiego, socjalisty galicyj-

przykład stawiano rewolucje w krajach

skiego, który w latach 30 przeniósł się

arabskich.

z rodziną do Charkowa (wtedy stolicy

Dyskutanci w swoich wypowie-

USRR – red.), aby wesprzeć tam ruch

odnowione i nowo wybudowane świą-

– powiedział arcybiskup lwowski

KONSTANTY CZAWAGA

dziach analizowali obecną sytuację.

oświatowy. Po dwu latach działalności

tynie, za biskupów, kapłanów, osoby

Mieczysław Mokrzycki. „Z okazji

Ciekawa dyskusja zawiązała się po-

został aresztowany i zamordowany

konsekrowane, za wszystkich zaanga-

jubileuszu chcemy przygotować du-

W uroczystość Świętych

między Wasylem Rasewyczem i Ta-

przez NKWD.

żowanych w ruchy kościelne, za możli-

chowo wszystkich wiernych naszej

Apostołów Piotra i Pawła,

mara Złobiną. Niestety, stojąc na od-

Błędem oceny współczesnego

wość rozwinięcia działalności charyta-

archidiecezji” – ogłosił arcybiskup.

Konferencja Episkopatu

rębnych pozycjach, nie zdołali dojść do

socjalizmu jest spoglądanie nań przez

tywnej i wychowawczej, za wszystkich

Punktem kulminacyjnym obchodów

Rzymskokatolickiego Ukra-

porozumienia, co podgrzało atmosferę

pryzmat „Krótkiego kursu historii WKP

wiernych, aktywnie uczestniczących w

będzie Kongres Eucharystyczny. „Z

iny wystosowała list paster-

spotkania.

(b)”. Według przytoczonych przez

życiu Kościoła” – pisali biskupi.

okazji jubileuszu, na ostatnim zebra-

ski zapowiadający I Krajowy

W wyniku dyskusji zarysowała się

prelegentkę podstawowych twierdzeń

Wspominając o męczennikach

niu Konferencji Episkopatu obrządku

Kongres Eucharystyczny,

ciekawa koncepcja. Mianowicie wszy-

Marksa i porównania ich z teorią bol-

wiary w tym kraju, których wysoko

łacińskiego wystosowano zaprosze-

który odbędzie się 26 maja –

scy się zgodzili się, że jedyną partią na

szewików, oba nurty nie mają ze sobą

docenił bł. Jan Paweł II podczas wizy-

nie do Benedykta XVI, aby odwiedził

4 czerwca 2012 roku

Galicji z socjalnym programem politycz-

nic wspólnego, chyba tylko nazwy –

ty na Ukrainie w czerwcu 2001 roku,

Ukrainę i nasz Kościół – poinformo-

w Kijowie i we Lwowie.

nym jest partia „Swoboda”. Ma ona jed-

marksistowsko-leninowska. Podstawo-

biskupi Kościoła łacińskiego na Ukra-

wał abp Mokrzycki. – Teraz czekamy

nak zabarwienie nacjonalistyczne, co w

we zasady nauczania Marksa zostały

inie napisali, że „świadectwo tych mę-

„Podczas Kongresu Eucharystycz-

na odpowiedź. Ufam, że do końca li-

Galicji też nie stanowi novum. W historii

zmienione w 1921 roku, gdy w partii

czenników i bohaterów wiary stanowi

nego będziemy więc dziękować za od-

stopada Ojciec Święty nam jej udzie-

Europy były już partie o narodowo-so-

bolszewików została skasowana wol-

dla nas wielkie zobowiązanie, które

zyskaną wolność i możliwość prakty-

li. Kościół na całej Ukrainie bardzo

cjalistycznym zabarwieniu. Do czego to

ność wewnątrzpartyjna i zamieniono ją

podczas Kongresu chcemy na nowo

kowania wiary, za odradzające się ży-

cieszyłby się, gdyby Następca św.

doprowadziło wszyscy wiemy.

„dyscypliną” partyjną, czyli wprowadzo-

przemyśleć i podjąć.

cie religijne, za odnowione struktury i

Piotra, po bł. Janie Pawle II, również

Kolejna dyskusja 13 sierpnia po-

no reżym. Całe późniejsze nauczanie

„W roku 2012 będziemy święto-

instytucje kościelne, za nowe diecezje,

odwiedził nasz kraj”.

świecona będzie roli rodziny na Gali-

„komunistyczne” w ZSRR opierało się

wać 600 lat archidiecezji lwowskiej

seminaria, domy zakonne, parafie, za

cji też zapowiada się ciekawie.

na wybranych fragmentach twórczości