img
historia w znaczki wpisana
28
29 lipca – 11 sierpnia 2011 * Kurier Galicyjski
hej, idziem w las!
dwóch trzecich (!) wszystkich gatunków
TADEUSZ KURLUS
zwierząt), które może istnieć tylko w le-
śnym gąszczu. Że dziesiątki milionów
Mówimy nieraz: „Nie było
ludzi żyją w lasach, zdani tylko na to, co
nas, był las, nie będzie nas,
one mogą im oferować, a pozbawieni
będzie las”. Teraz można to
ich w ogóle, nie mogliby egzystować
powiedzenie nieco strawesto-
(od nich uzależniony jest byt około 1,6
wać: „Nie było nas, był las,
miliarda ludzi), a produkty dostarczane
nie będzie lasu, nie będzie
przez nie rocznie mają wartość około
nas”. To prawda, która coraz
270 miliardów dolarów. Oczywiście,
mocniej przebija się do świa-
tylko wówczas, gdy się nimi racjonalnie
domości społecznej. Chcąc
gospodaruje, a nie wycina bezmyślnie
tę tendencję wzmocnić, ONZ
drzewostan tylko dlatego, że drewno
ogłosiła rok 2011 „Międzyna-
jest cennym surowcem. Albo zamienia
rodowym Rokiem Lasów”.
lasy na pola, na których uprawia się ro-
Zanim ludzie nauczyli się uprawiać
śliny, służące do produkcji biopaliw. To
ziemię, co stało się mniej więcej przed
fatalna ekonomia, podyktowana chęcią
10.000 lat, niemal cała nasza plane-
szybkiego pozyskania doraźnych zy-
ta była pokryta lasami. Zajmowały
sków, niedaleka jest przyszłość, kiedy
wówczas około 6,2 miliarda hektarów.
okaże się, że szkody wyrządzone la-
Dziś rosną już tylko na 3,6 miliarda
som taką gospodarką wywołają skutki
hektarów. Proces ich wycinania nasilił
już nie do naprawienia, będą się z nimi
się w ostatnich kilkudziesięciu latach,
śmieci). Nie zapominajmy również, że
borykać przyszłe pokolenia.
dziś dzień w dzień ubywa Ziemi co
gospodarki leśne zatrudniają setki ty-
najmniej hektar zalesionej ziemi. Poza
sięcy pracowników.
pojedynczymi drzewami, 25 państw
Można by z pewnością jeszcze
nie ma już w ogóle borów, w niemal
na wielu stronach opisywać, czym są
20 zajmują one zaledwie 5 procent
dla nas lasy, ale – jako że obchodzimy
powierzchni, w 11 – tylko 10 procent.
Międzynarodowy Rok Lasów – z pew-
Bezmyślna wycinka trwa, zwłaszcza w
nością pojawi się w środkach przeka-
krajach tropikalnych Afryki, Azji i Ame-
zu wiele publikacji, uświadamiających
ryki Południowej. Ale także syberyjska
nam, jak ważne jest dla nas ich zacho-
tajga znika w oczach, bo rozpanoszyły
wanie. Powtórzmy: „Nie będzie lasów,
się tam chińskie przedsiębiorstwa rą-
nie będzie nas!”
biące, co się da. Z kolei moda na roz-
W związku z obchodami MRL,
Choć w niektórych krajach lasy
maite meble ze szlachetnego drewna
chcąc niejako podkreślić jego wagę,
mają się całkiem dobrze, są wciąż i ta-
nasila procesy wylesiania krajów pod-
Europejskie Stowarzyszenie Publicz-
kie, w których szafuje się tym dobrem
zwrotnikowych.
nych Operatorów Publicznych Po-
bez opamiętania, corocznie nadal zni-
Cóż, wszystko to źle wróży Zie-
stEurop postanowiło, że tematem te-
siedzimy. Bo lasy to ogromne bogac-
zją, w górach przeciwstawiają się la-
ka z globu na zawsze około 130.000
mianom. Podcinamy gałąź, na której
gorocznego cyklu emisyjnego „Euro-
two planety, to przede wszystkim jej
winom śnieżnym, wyciszają wiatry itd.,
kilometrów kwadratowych lasów, co
pa” (któremu patronuje) będzie „Las”.
płuca z tą właściwością, że wchłaniają
itp. I jeszcze powtórzmy, że są dostaw-
przekłada się na 40 procent powierzch-
No i mamy mnóstwo pięknych emisji,
dwutlenek węgla, głównego sprawcę
cą drewna, zarówno tego służącego do
ni Polski! Czy uda się kiedykolwiek
prowadzących nas w gąszcz młodni-
efektu cieplarnianego, w zamian emi-
celów budowlanych, jak i opałowych, a
wziąć w karby tę bezmyślność?
ków, brzezin, chojniaków, dąbrów itd.,
tując do atmosfery tlen, bez którego
przy tym – co należy podkreślić – wy-
Gaje, puszcze, knieje są zielony-
a także na spotkanie z ich mieszkań-
życie by zamarło. Poza tym lasy wy-
twarzają je w sposób czysty, nie anga-
mi oazami, w których możemy spo-
cami. Znaczki są udane, jest ich mnó-
chwytują szkodliwe pyły, wytwarzają
żując do tego nic, poza promieniami
kojnie odetchnąć, wyciszyć się, ob-
stwo, próbowaliśmy wypatrzeć wszyst-
olejki eteryczne o właściwościach bak-
słonecznymi. Nie zapominajmy w
cować z przyrodą (niestety, są także
kie, ale zapewne nam się to nie udało.
teriobójczych, regulują obieg wody w
końcu, że lasy – to ostoja wielkiego bo-
ludziska uznający, że lasy są znako-
Tak czy owak: hej, idziem w las!
przyrodzie, chronią ziemię przed ero-
gactwa flory i fauny (są siedliskiem dla
mitym miejscem do lokowania w nich
70-lecie mordu polskich profesorów
JANUSZ KANIMIR
we Lwowie w konferencjach naukowych
W związku z 70 rocznicą
tragicznej nocy z 3 na 4 lip-
ca 1941 r., kiedy to niemiec-
dr Adam Redzik, który przybliżył przed-
a przede wszystkim niezwykle twór-
szejko, która przygotowała w Dwor-
cy zbrodniarze aresztowali, a
wojenny Lwów oraz lwowski ośrodek na-
cze naukowo, czego przykładem były
ku Pola w Lublinie wystawę na temat
następnie, nad ranem 4 lipca
ukowy sprzed II wojny światowej, a tak-
liczne znakomite szkoły naukowe.
rodziny Longchamps de Berier, w
1941 r. bestialsko zamordo-
że losy nauki lwowskiej w latach wojny.
Następnie dr Maria Wardzyńska z
tym prof. Romana Longchamps de
wali grono kilkudziesięciu in-
Na zakończenie sesji przemówił dr Jan
IPN szczegółowo omówiła hitlerow-
Berier. Otwarcie wystawy, w której
telektualistów lwowskich, w
Longchamps de Berier, syn ostatniego
ską akcję „Inteligencja”. Z kolei To-
uczestniczyła rozsiana dziś po Eu-
tym ponad dwudziestu profe-
rektora Uniwersytetu Jana Kazimierza
masz Soduł z IPN mówił o nauce pol-
ropie rodzina Longchamps de Berier,
sorów Uniwersytetu Jana Ka-
prof. Romana Longchamps de Berier,
skiej w sowieckim Lwowie, a dr Piotr
w dniu 17 czerwca 2011 r. została
zimierza, Politechniki Lwow-
zamordowanego przez hitlerowców
Łysakowski z IPN przedstawił samą
poprzedzona mszą świętą w Archi-
skiej i innych uczelni Lwowa,
wraz z trzema pełnoletnimi synami:
egzekucję na lwowskich profesorach
katedrze Lubelskiej odprawioną w
odbyło się w Polsce kilka kon-
Bronisławem, Zygmuntem i Kazimie-
przywołując  akta  prowadzonych
intencji rodziny i pomordowanych
ferencji naukowych i popular-
rzem. Dr Jan Longchamps de Berier
śledztw, w tym zeznania świadków.
profesorów lwowskich uczelni w
no-naukowych.
Zwieńczeniem obchodów roczni-
był trzynastoletnim świadkiem aresz-
W kolejnym referacie Maciej Żucz-
1941 r. oraz złożeniem kwiatów pod
cowych było odsłonięcie nieukończo-
towania, o którym we wzruszającej
kowski z IPN przywołał trzy sylwetki
pomnikiem upamiętniającym zamor-
nego pomnika w miejscu hitlerowskiej
formie opowiadał zgromadzonej braci
profesorów zamordowanych w lipcu
dowanych profesorów, który znajduje
zbrodni na Wzgórzach Wuleckich,
studenckiej i innym słuchaczom. Po
1941 r. we Lwowie: Romana Long-
się przed Biblioteką Główną Uniwer-
czyli w dzisiejszym parku Politechniki
pytaniach z sali i przerwie wyświe-
champs de Berier, Romana Renckie-
sytetu Marii Curie-Skłodowskiej w
Lwowskiej, które – jaki pisano w po-
tlono film Pawła Woldana pt. „Portret
go oraz Włodzimierza Stożka. Ostat-
Lublinie. Wystawę można zwiedzać
przednim numerze – nie odbyło się
Damy. Karolina Lanckorońska”.
ni referent dr Sławomir Kalbarczyk z
do października 2011 r., a towarzy-
bez przykrych, skandalicznych i nie-
Sesję  popularnonaukową  pt.
IPN przedstawił interesujący wykład
szy jej pięknie wydany kolorowy
stety celowych, sądzę, incydentów.
„Mord na profesorach wyższych uczel-
na temat ostatniej ofiary zbrodni na
album przybliżający dzieje rodziny
Jedną z inicjatyw była konferencja
ni Lwowa w lipcu 1941 r.” zorganizo-
profesorach lwowskich w lipcu 1941
oraz bogaty w ilustracje pamiątek
zorganizowana przez Bratnią Pomoc
wał też warszawski IPN. Odbyła się
r. prof. Kazimierza Bartla – wybitne-
Zgromadzeni w auli wysłuchali re-
rodzinnych.
Akademicką im. św. Jana z Kęt oraz
ona w Centrum Edukacyjnym OIPN
go uczonego, a także znanego poli-
feratów: prof. Jerzego Wyrozumskiego,
W obchody zbrodni na uczonych
Koło Naukowe Historyków Studentów
„Przystanek Historia” im. Janusza
tyka i kilkakrotnego premiera rządu
sekretarza generalnego Polskiej Aka-
lwowskich wpisuje się też zapowie-
UJ w dniu 9 czerwca 2011 r., w Sali
Kurtyki w Warszawie przy ul. Marszał-
polskiego. Po referatach miała miej-
demii Umiejętności, który szczegółowo
dziana na wrzesień 2011 r. polska
im. ks. prof. Tischnera UJ. Konfe-
kowskiej 21/25. Wygłoszono na niej
sce inspirująca dyskusja z udziałem
omówił okoliczności i konsekwencje
wersja książki Dietera Schenka o
rencję poprzedziła Msza święta, od-
sześć referatów. Dr Adam Redzik z
słuchaczy.
zbrodni. Następnie dr Elżbieta Orman
mordzie na polskich profesorach,
prawiona w Kolegiacie Akademickiej
UW przeniósł słuchaczy do przedwo-
Godna odnotowania jest też ini-
przedstawiła mord na profesorach
która ukaże się nakładem Wydaw-
św. Anny przez ks. prof. Franciszka
jennego Lwowa ukazując miasto jako
cjatywa kustosz Muzeum Wincente-
Lwowskich w relacjach prof. Karoliny
nictwa Wysoki Zamek.
Longchamps de Berier.
tolerancyjne, przyjazne i przyjemne,
go Pola w Lublinie p. Grażyny Połu-
Lanckorońskiej. Trzecim referentem był
kG