21

www.kuriergalicyjski.com * Kurier galicyjski * 29 marca­15 kwietnia 2019 nr 6 (322)

Major lotnictwa bombowego Mieczyslaw Rynkiewicz

ty papiery, w których, bez wątpienia,

znajdowaly się rejestry feudalnych

powinności i podatków, umowy dzier-

Mój ojciec. Od razu chcialabym powiedzieć, że byl przyzwoitym, uczciwym czlowiekiem, bardzo uporządko-

żawy i inne dokumenty". Wniosek

wanym. Ani matka, ani ja nigdy nie slyszalyśmy od niego brzydkich slów, nigdy nie podniósl na nas ręki. Jed-

pana Grabowieckiego jest po prostu

nocześnie byl czuly, gral na gitarze, trochę śpiewal, nieźle malowal. Obejmując stanowisko kierownika dzialu

powalający: ,,Jak widzimy, Oleksa

Dowbusz poszedl na Bohorodczany

zaopatrzenia najpierw kowieńskiej elektrowni wodnej, potem sumskiej elektrocieplowni, niczego nie ,,zabieral" do

nie dla lupów, pieniędzy czy skarbów,

domu. W dniu pogrzebu ojca niektóre z jego wścibskich koleżanek po obejrzeniu naszego mieszkania zostaly

lecz by zniszczyć kosztowne mienie,

nabyte za zrabowane od chlopów

zaskoczone skromnością umeblowania i wyposażenia. Ojciec wciąż powtarzal: ,,Przecież śpię spokojnie".

pieniądze".

Ojciec nie opowiadal o wojnie.

Orenburga, gdzie w roku 1933 skoń-

awiacyjny ojca przerzucono pod

i hodowano krowy, świnie, kozy oraz

We wspomnianym już akcie

To bylo trudne, żeby coś wyciągnąć

czyl technikum lotnicze w specjalno-

Moskwę, by bronić stolicy. Za obro-

drób.

oględzin wymieniono dokladnie, że

z niego o scenach konfrontacji. ,,Nie

ści szturmana. Zaczęla się slużba w

nę Moskwy ojciec byl uhonorowany

W Januszpolu, w chacie bab-

wiele rzeczy opryszkowie zabrali.

powinnaś tego wiedzieć, wojna to

różnych pulkach lotniczych: 22 Dru-

Orderem Czerwonego Sztandaru.

ci (dziadka już nie bylo) mieszkala

Kilka papierów rzeczywiście spalo-

straszna sprawa". Koniec. O jego

żyna Awiacyjna, Jednostka wojsko-

Rodziny wojskowych wsadzono

babcia Apolonia wraz z córką Ewe-

no, ale (!) ,,z czarnego sejfu papiery

slużbie dowiedzialam się po jego

wa 6441, 40 Szybki Pulk lotnictwa

do pociągów i ewakuowano przez

liną i jej mężem Ludwikiem oraz ich

i księgi umów rozrzucono, stolik z pa-

śmierci z biletu wojennego. I znala-

Bombowego Bialoruskiego okręgu

Wolgę do wsi Woskriesienskij ob-

trzema synami. Starszy syn Waclaw

pierami różnymi porąbano, papiery

zlam notatki o jego krewnych. Po-

wojskowego. Jednostki awiacyjne

wodu saratowskiego. Matka miala

byl na wojnie, wrócil z raną postrza-

porozrzucano". Dlaczego Dowbusz

magala mi także kuzynka Alfreda ze

znajdowaly się przeważnie w lasach

wyksztalcenie (ukończyla Mińskie

lową (którą leczono psim tluszczem),

nie zniszczyl, tylko porozrzucal pa-

Stachanowa, wysylala informacje, o

mlodszy Adam mial 16 lat i najmlod-

piery? Może dlatego, że nie umial

ile takie miala, o rodzinie.

szy 5-letni Edward. Dolączylyśmy z

czytać i nie mial pojęcia co to jest. Ze-

Ale o wszystkim po kolei.

mamą do tej gromadki. Jak ukladali-

mścil się jednak na szlachcie w inny

Mieczyslaw Rynkiewicz urodzo-

śmy się na noc, nie pamiętam.

sposób ­ porąbal 24 stoliki, potlukl

ny 2 października (wedlug starego

Babcia byla pobożną katoliczką,

calą chińską porcelanę i szklo, od

kalendarza) 1911 roku w miasteczku

przyjaźnila się z gospodynią księ-

kontusza komendanta zamku, pana

Januszpol, gmina Żytomierz, guber-

dza. Powiedziala mojej matce: ,,Jeśli

Romanowskiego, oderwal srebrne

nia wolyńska, w odleglości 40 km

chcesz, by mąż wrócil żywy ­ ochrzcij

guziki, podeptal suknie i woskiem je

od miasta Berdyczów. Jego ojciec

dziecko". I ochrzczono mnie w wieku

oblal, spalil kilimy i rozbil na drobne

Hipolit (1869­1933) byl leśniczym,

siedmiu lat. Chrzestną zostala ciocia

kawalki trzy wielkie zwierciadla. Moż-

matka Apolonia Sowińska (1875­

Ewelina, chrzestnym ­ jej mąż Lu-

liwe, że narobil też pośrodku skarbca

1950) ­ gospodyni domowa, leśni-

dwik. Podarowali mi srebrne kolczyki

na znak pogardy do możnowladców.

czym byl także dziadek Józef Ryn-

z krysztalkami i krzyżyk. W szkole na

kiewicz (1845­1918).

Litwie zmuszono mnie to wszystko

Manifest, którego

Mieli czwórkę dzieci ­ Józef

zdjąć.

nikt nie widzial

(1901­1933), Julian (1903­1981),

Kiedy ojciec wrócil do Janusz-

We lwowskich archiwach Wolo-

Ewelina (1906­1976) oraz najmlod-

­ smoleńskich, briańskich, bialoru-

Technikum Drogowe, specjalność

pola, zrodzilo się pytanie, co dalej.

dymyr Grabowiecki odnalazl kopertę,

szy syn Mieczyslaw (1911­1972),

skich. W roku 1934 lokalizowaly się

­ ekonomista), więc zatrudniono ją

W pulku awiacyjnym podczas lotów

która nadmienia o manifeście Do-

mój ojciec.

wokól malego miasteczka Krupki

jako kierowniczkę wiejskiej poczty.

na szybkim bombowcu CE-2, ojciec

wbusza przeciwko panom. Dalo to

Kiedy w roku 1944 zaczęla się ak-

obwodu mińskiego. Mlodzi piloci

Opowiadala, że w nocy po wsi walę-

zaprzyjaźnil się z zalogą. Pilotem byl

akademikowi podstawę do przypusz-

cja ,,Wisla", czlonkowie mojej rodziny ­

wieczorami chodzili do najbliższych

saly się wilki, kradly psy i bydlo. Bylo

Jewgienij Bielawskij, szturmanem ­

czeń, że watażka opryszków rozwinąl

Polacy przestraszyli się i zmienili imio-

wsi na tańce. We wsi Bolszaja Slo-

widać ślady po bombardowaniu Sa-

mój ojciec, strzelcem i-operatorem

na Przykarpaciu aktywną dzialalność

na na ,,wygodniejsze". W ten sposób

boda tata zobaczyl mamę ­ szczu-

ratowa przez Niemców.

radiowym Piotr Gluchow. Bombardo-

epistolarną. I chociaż Oleksa pisać

Julian zostal Uljanem Grynkewiczem,

plą, o wzroście powyżej średniego,

Tegoż roku 275 Pulk Lotnictwa

wali razem w nocy tereny niemieckie.

nie umial, w jego oddziale byl spe-

Ewelina ­ Walentyną itd. i wszyscy

bialoruską dziewczynę Zoję, o bialej

Bombowego skierowal ojca pod Sta-

Po demobilizacji Bielawskij zapraszal

cjalnie wyuczony opryszek Mychajlo

­ Ukraińcami. Ojciec również chcial

cerze i oczach niczym wiosenne

lingrad. Zajmowal wówczas stanowi-

ojca do Moskwy. Gluchów byl inży-

Malarczuk, który odezwy rozsylal.

zmienić Mieczyslawa na Michaila, ale

niebo.

sko przewodniczącego powietrznej

nierem-chemikiem, otrzymal skiero-

Co bylo w tych świstkach? Może

byl w wojsku i coś mu nie wyszlo, tyl-

Wzięli ślub w roku 1935, a w roku

slużby strzelniczej. W lutym 1943

wanie do Kowna na Litwę na posadę

żądania zakończenia eksploatacji

ko mnie do metryki wpisal jako córkę

1936 urodzilam się ja. W paszpor-

roku byl sluchaczem kursów dosko-

dyrektora technikum rzemieślniczego.

chlopów, anulowania dlugów, likwi-

Michaila. Później mi mówil: ,,Będziesz

cie mam napisane ­ Krupki, obwód

nalenia skladu zespolowego woj-

Zaprosil ojca i pojechaliśmy do Kow-

dacji pańszczyzny i nadania chlo-

miala lżejsze życie". I zakazal mówić

miński. Miasteczko leży na szlaku

skowych sil powietrznych. Slużyl

na. Niedlugo po tym, dzięki protekcji

pom wolności? Nie, byly tam jedynie

o polskim pochodzeniu, ,,wszyscy je-

smoleńskim, w roku 1812 obok niego

w 17 i 16 pulkach lotniczych 1 i 4

Gluchowa, ojciec zostal kierownikiem

pogróżki i żądanie pieniędzy. Pod

steśmy Ukraińcami".

uciekalo wojsko Napoleona i rzuca-

Frontów Ukraińskich.

oddzialu zaopatrzenia Kowieńskiej

koniec 1744 roku Dowbusz wywiesil

W pulku mówili do niego ,,Mi-

lo lupy do bagna. Do dziś jadą tam

Wojna zakończyla się dla niego

Elektrowni Wodnej. Matka pracowa-

przed bramą pana Kalinowskiego

sza", w pracy byl dla wszystkich

,,poszukiwacze skarbów" i grzebią w

w sierpniu 1946 roku w Rumunii, gdy

la w technikum jako ekonomista, ja

w Turce pismo o takiej treści: ,,Żeby

,,Michail Iwanowicz", dopiero w dniu

blocie. Coś znajdują.

byl naczelnikiem slużby spadochro-

uczęszczalam do rosyjskiej szkoly.

wspomógl mnie jakimś groszem jako

pogrzebu dowiedzieli się, że jest

Zaczęly się przemieszczenia

nowo-desantowej 244 Lozowskiej

Litwini uważali wszystkich Ro-

bląkającego się z moimi kolegami,

Mieczyslawem. Uważal, że jego

z jednego miejsca do innego oraz

brygady 3 Dywizji Lotniczej Frontu

sjan za okupantów, więc rodzina zde-

żeby twoi dzierżawcy z miasta Tur-

imię bylo dla Rosjan trudne do wy-

hodowla olbrzymich leśnych koma-

Ukraińskiego w stopniu majora. We

cydowala, że po ukończeniu przeze

ki przywieźli mi na taką górę i tego

mówienia.

rów. Matka wspominala, że dzieci

wrześniu 1946 roku zostal zwolnio-

mnie szkoly, wyjedziemy na Ukrainę.

dnia. Bo jeżeli nie uczynisz tej laski,

Po siedmiu latach w miasteczku

wszystkich pilotów byly pogryzione,

ny ze slużby wojskowej i wrócil do

Wybrali Sumy ­ niedaleko Bialorusi,

to będzie ci jako panu Zlotnickiemu".

Januszpol bylo ciężko o pracę, więc

nie bylo wtedy sprayów.

Januszpola.

Moskwy, Januszpola. Ojciec rok pra-

Kalinowski pieniędzy nie dal, nato-

ojciec wyjechal na Donbas, praco-

Gdy we wrześniu 1941 wybu-

Matka i ja już tam na niego

cowal w różnych przedsiębiorstwach,

miast dla ochrony majątku przywolal

wal w kopalni, później zostal powo-

chla wojna, mieszkaliśmy w Winda-

czekalyśmy. Zaraz po wyzwoleniu

aż zwolnilo się miejsce kierownika

30 smolaków.

lany do wojska. Slużyl w 65 Pulku

wie (Lotwa) nad Morzem Baltyckim

Ukrainy przez wojska radzieckie wy-

dzialu zaopatrzenia w sumskiej elek-

Takie ,,manifesty" szlachta otrzy-

Kawalerii, wymachiwal szablą, jeź-

jako rodzina pilota 511 Szybkiego

jechalyśmy z saratowskich stepów,

trocieplowni, gdzie pracowal do swo-

mywala dość często. Historyk Win-

dzil na koniu Bucefalu, dopóki nie

Awiacyjnego Pulku Bombowego 1

gdzie zaznalyśmy glodu. Na stepie

jej śmierci w roku 1972.

centy Pol w książce ,,Obrazy z życia

nakazano: ,,Mlodzież ­ do samo-

Powietrznego Wojska Frontu Za-

nie uprawiano ogrodów warzywnych,

i przyrody" opowiadal, że ,,...oprysz-

lotów!". W roku 1932 wyjechal do

chodniego. W sierpniu 1942 pulk

rosly tam jedynie ziemniaki i brukiew

kowie nie raz zapowiadali swe przy-

Larisa Rynkiewicz

bycie, przekazując przez poslańca

kartę, w której wskazywali wykup.

Poszukuję informacji

Taka karta na czterech rogach byla

o moim drzewie genealogicznym

opalona na znak, że dwór, wioskę

czy miasto spalą, jeżeli nie otrzymają

com/actualnosci/5295-szkolenia-e-

Mój dziadek w czasie wojny

okupu". Zgódźmy się, że przypomina

Lwowianka, mieszkająca w Gdyni

dukacyjne-dla-polskich-szkol-sobot-

uciekl do Polski. W czasie ukraiń-

to zwykly bandytyzm, a nie walkę o

nio-niedzielnych-na-ukrainie, w któ-

skich czystek na Wolyniu mieszkal w

wyzwolenie chlopów.

MATYLDA JEZIERNA

rym wypowiada się Julia Naszczoc-

Lubomlu, skąd wyjechal pociągiem

ka, nauczycielka języka polskiego z

do najbliższego miasta Chelma.

13 marca świętowala swój piękny jubileusz,

Poszukuję rodziny

miasta Turzysk (obwód wolyński).

W poszukiwaniu informacji o mo-

90-lecie urodzin.

Bardzo proszę o pomoc w nawią-

ich przodkach natrafilem na stronę

Z tej okazji pragniemy Pani życzyć

Witam! Poszukuję rodziny mo-

zaniu kontaktu e-mail lub o potwier-

http://wolyn-metryki.pl, na której zna-

jak najmniej w życiu trosk, przychylności losu,

jego dziadka. Nazywal się Piotr Fe-

dzenie czy jesteśmy rodziną i czy

lazlem nazwiska swoich prapradziad-

zdrowia i radości z najmniejszych przyjemności!

diow (Fediw), urodzony w 1908 r. we

mamy te same korzenie rodzinne,

ków Teodora Naszczockiego i Teresy

wsi Kupnowice Stare. Wiem, że jego

ponieważ to nasze nazwisko jest

z Kahaniuków.

Danuta Rybij z rodziną

siostrzeńcy lub bratankowie miesz-

bardzo rzadkie i malo spotykane.

W dalszych poszukiwaniach trafi-

kali we Lwowie w 1961 r.

Z poważaniem

lem na artykul w Kurierze Galicyjskim.

Stefania Maria Kiwertz

Z dnia 31/10/2016 19:17 autor Eu-

Miroslaw Naszczocki

kiwitina1@wp.pl

geniusz Salo: http://kuriergalicyjski.

m.naszczocki@sabel.pl