26

Z przedwojennej prasy

29 marca­15 kwietnia 2019 nr 6 (322) * Kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Wiadomości lwowskie i nie tylko...

Gazeta Lwowska, jedno z najstarszych pism codziennych, w marcu 1933 roku

donosila swoim czytelnikom o tym, co dzialo się we Lwowie. Gazeta zamiesz-

czala też stalą rubrykę o wydarzeniach w województwie lwowskim

ptactwa, glównie zięb, czyżyków,

opracowal

sikorek i szczyglów, szukając klucza

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

do odkrycia mowy ptaków. Benedyk-

Dobroczynność zawsze leżala

tyńskie studja przyrodnika pozwolily

na sercu mieszkańcom Lwowa...

mu ustalić, że poszczególne gatunki

ptaków mają pewne minimum dźwię-

Lwów dal swoim dzieciom

ków, wzgl. glosów, posiadających

30 tysięcy obiadów

Zbiórka pieniężna i prowiantów,

stalą określoną treść, dobrze zro-

przeprowadzona w dniach 5­8 lutego

zumialą wszystkim osobnikom da-

br. na rzecz Sekcji Dożywiania Dzieci

nego gatunku. Należą tu zwlaszcza

Miejskiego Komitetu dla Spraw Bez-

dźwięki na oznaczenie uczucia glo-

robocia we Lwowie dala imponujący

du, trwogi, radości, a także dźwięki

wynik, wyrażający się sumą ponad

alarmowe.

7.700 zl., co przetlumaczone na kate-

Eksperymenty nad ustaleniem

gorie konsumpcji oznacza rozszerze-

klucza mowy u poszczególnych ga-

nie dotychczasowej akcji dożywiania

tunków ptactwa prowadzily niekiedy

na nowych 913 dzieci. Jest to cyfra,

do zabawnych nieporozumień. I tak

która coś znaczy!

naprzyklad dźwięk, który w języku gila

W szczególności zbiórka uliczna

oznacza: ,,daj", u makolągwy znaczy:

do puszek w dniu 5. lutego przepro-

,,na". Śmieciuszka dzierlatka wyraża

wadzona przez Sekcję przyniosla

glód tym samym szczebiotem, który

2,322.01 zl Miejskie Urzędy dzielni-

w języku pliszki znaczy: ,,dziękuję".

cowe zebraly: w Dzielnicy I ­ 252.89

Gdy sowa powie ,,kocham", wszyst-

zl.; II ­ 283.25 zl.; III ­ 217.51 zl.; IV ­

kie szczygly uciekają w poplochu,

401.49 zl.; V. ­ 343.85 zl.; VI ­533.17

jest to bowiem dźwięk, równoznacz-

zl.; VII ­ 344.43 zl.; VIII ­ 87.46 zl. i IX

ny z ich sygnalem alarmowym: ,,ratuj

Dzieci polskie z Niemiec, Górnego Śląska i Lwowa w Gdańsku

­ 114.54 zl. Razem 2.638. 64 zl. Per-

się, kto żyw".

sonal ruchu M. K. E. zebral osobno

Najtrudniej uchwytna jest mowa

ukazaly się w ,,Collection for Impro-

ści byli rzetelni. Ale ich produkty byly

cyną. Ponieważ do limonjadek wolno

411.55 zl., hr. Baworowski ofiarowal

kosa, ten bowiem gwiżdże na wszyst-

vement of Husbandry entrade" pierw-

pod ostrą kontrolą...

używać barwików nieszkodliwych dla

50 zl, ­ różne 13,12 zl.

ko.

sze dwa ogloszenia matrymonialne.

zdrowia, przeto poczyniono starania,

Jak falszowano środki

Zajmujące te badania, choć

Zalożycielem pierwszych pism matry-

aby producenci wystarali się o reje-

żywności w miesiącu lutym

uwieńczone wynikami, o których

monialnych byl Hugton, ale ówcześni

strację barwików stosownie do roz-

b.r.

rozpisuje się w superlatywach prasa

czytelnicy wyśmiali go i wyszydzili.

Miejski Zaklad badania żywności

porządzenia ministerjalnego.

zagraniczna, nawet niemiecko-hi-

Dopiero w 80 lat później przyjąl się

i przedmiotu użytku wykonal w lu-

Z artykulów technicznych kwe-

tlerowska, byly ledwie wstępem do

ten pomysl. Dzienniki ,,Daily Adverti-

tym 1112 analiz, z czego 42 sprawy

stionowano 5 razy sodę do prania,

odkrycia, dokonanego w ostatnich

ser" i ,,Public Advertiser " ukazaly się

skierowano na drogę sadową. Mleko

zawierającą do 80 proc. soli glauber-

tygodniach. Mianowicie ornitologowi

w niebywalej wprost ilości egzempla-

badano 503 prób. z tego w 15-tu pró-

skiej (siarczanu sodowego). Wodę

naszemu udalo się wreszcie zesta-

rzy, bo 20.000 dziennie. Prócz tego

bach znaleziono dodatek wody od 3

badano 25 razy przeważnie dla ce-

wić wyczerpujący, skorygowany już

wydawano w r. 1785 niedzielne ga-

do 30 proc. a 9 prób bylo zbieranych.

lów wodociągowych. Woda z rurocią-

Ciekawe, co powiedziala ta

slownik sikorki i szczygla, a także

zety, zawierające oferty malżeńskie,

Kilkakrotnie przeprowadzono rewizje

gu miejskiego nie ulegla zmianie.

sikorka?

gwarę wróbli lwowskich, przyczem

przyczem wśród 500­600 poszuku-

mleka na dworcach kolejowych w

stwierdzil on, że wszystkie wróble

jących w ciągu tygodnia bylo 80 proc.

nocy i bardzo wczesną ranną spora.

Niestety stosunek do turystów i

Z prowiantów zebrano większe

na dachu, tak szare, jak i krase,

kobiet. W Londynie powstaly specjal-

Maslo pomimo swej taniości bylo w 3

przed wojną nie byl idealny...

ilości cebuli (147 kg.), fasoli (222 kg.),

ćwierkają od kilku dni bez przerwy

ne instytuty zawierania malżeństw,

wypadkach zmieszane z margaryną.

kaszy (236 kg.), mięsa (328 !kg.),

Jak w Gdańsku przyjmują

następujące slowa: ,,5 marca będzie

,,establissement i kluby, wydające

Zwrócono szczególniejszą uwagę

mamalygi (109 kg., mąki (714 kg.),

turystów polskich

w Izbie handlowej wenta, jakiej ko-

prospekty, informacje i posiadające

na przekupniów, którzy na placach

Z Gdańska donoszą: Kilka dni

pęcaku (129 kg.), sloniny i smalcu

rona polska nie widziala, caly Lwów

dokladne dane, dotyczące osób za-

towarowych ofiarują maslo na sprze-

temu przybyla do Gdańska z Gdy-

(73 kg.) ziemniaków, drzewa, poza

śpieszy na nią".

interesowanych. Kandydaci dzielili

daż; falszowane próby znaleziono

ni wycieczka Polaków, która m. in.

tym najrozmaitszych rzeczy od pier-

Panie Komitetowe, urządzające

się na 4 klasy. Do klasy I-ej należeli

wlaśnie u przekupniów. Szereg se-

udala się na zwiedzanie kościola

ników począwszy, a kończąc na soli.

tę wentę na cele dożywiania naj-

ludzie mlodzi, urodziwi i majętni, do

rów naszego wyrobu zbadano dla

Mariackiego. Uczestnicy kupili karty

Zebrane in natura prowianty przed-

przekonania się o zawartości tlusz-

wejścia i zaplacili przewodnikowi,

stawiają przy ostrożnem szacowaniu

czu; w bryndzach znaleziono ilości

bez którego nie wolno zwiedzać

­ wartość 1.609.70 zl. Pewną ilość

tluszczu od 10­25 proc., w serze tra-

kościola. Ponieważ większość tury-

produktów zadeklarowano na krót-

pistów i edamskim nieco poniżej 30

stów nie znala języka niemieckiego,

sze lub dluższe terminy, m. in. 102

proc., są one więc znacznie chudsze

jeden z nich tlumaczyl wyjaśnie-

kg. Mięsa, 121 kg. Wędlin, 270 kg. ki-

od tego gatunku serów, wyrabianych

nia przewodnika na język polski.

szek, 25 kg. sloniny. 50 kg. skwarek,

zagranicą. Chleb w jednym wypadku

Spotkalo się to z kategorycznym

116 kg. mąki, 115 kg. kaszy, 320 kg.

byl zanieczyszczony. Wędlin badano

sprzeciwem przewodnika, który za-

warzyw., 88 sztuk chleba, 263 bulek

119 prób, z tego w 8-miu kielbasach

jąl agresywne stanowisko wobec tu-

i in. w pomniejszych ilościach ­ co

znaleziono dodatek mąki kartoflanej.

rystów polskich. Wobec tego zrzekli

przedstawia wartość 726.73 zl.

Kawa, herbata, kakao, nic byly kwe-

się oni jego uslug, twierdząc, że na-

To wszystko daje razem sumę

stionowane

wet interwencja policji gdańskiej nic

zl. 7.761.75, minus zl. 47.47 ­ wy-

Z powodu ogloszenia w ga-

nie pomoże i opuścili kościól. Fakt

datki (szpilki, lak, wlóczka itp.) zo-

zetach, że ktoś nabywa herbatę

ten jest jednym z wielu ilustrujących

staje czysty dochód 7.714 zl. 18 gr.

wyparzoną, zaczęto poszukiwać w

stosunek Niemców gdańskich do tu-

hurtowniach i sklepach herbaty fal-

rystów polskich.

Te sensacyjne informacje byly

Otwarcie kuchni dla dożywiania dzieci kolejarzy

szowanej, jednakże dotychczas po-

podane nie na 1 kwietnia...

uboższej dziatwy Lwowa, mają za-

II-ej starsi już i gorzej nieco usytu-

szukiwania pozostaly bez rezultatu.

Lwów zawsze związany byl moc-

Przetlumaczenie mowy

miar przedstawić sędziwego uczo-

owani, do III-ej jeszcze starsi, do IV-

Korzeni badano 94, z tego w jednym

no z Janem III Sobieskim, wobec

ptaków

nego do nagrody naukowej Nobla.

ej lekko ulomni, wdowcy, rozwodnicy

cynamonie znaleziono dodatek lup

tego uroczystości bitwy pod Wied-

Dzienniki przyniosly niedawno

itd. Rok 1850 byl rokiem rozkwitu

kakaowych w drugim kory dębowej.

niem musialy być wspaniale...

sensacyjną wiadomość o badaniach

A to ciekawe i bardzo popularne

tego rodzaju przedsiębiorstw, a wiek

Miód, powidla i marmelady byly od-

pewnego uczonego ­ oczywiście w

Rocznica Wiedeńskiej

dziś...

XX. przyniósl ze sobą utrwalenie się

powiednie. Ze względu na zbliżający

Ameryce ­ nad mową szympansów.

Odsieczy

tej instytucji, jako niezbędnej prawie

się sezon wiosenny zwrócono uwagę

Obecny ,,Rok Sobieskiego" ­

Znacznie sensacyjniejsze jed-

Jak powstaly ogloszenia

w życiu spoleczeństwa.

wszystkim wytwórcom wody sodowej

rok 250. od wiekopomnej ,,Wiedeń-

nak są rezultaty badań jednego z

matrymonialne

Kolebką ogloszeń matrymonial-

Okazuje się, że i w dawnych cza-

i lemoniady, że aparaty i balony mają

skiej Odsieczy", uczci Lwów równie

lwowskich ornitologów. Badacz ten

nych jest Anglia. Dnia 18 lipca 1695

sach nie wszyscy producenci żywno-

być świeże pocynowane 99 proc.

uroczyście, jak Polska cala. W tym

od lat 27 utrwalal na plytach glosy